Filipijnen

Midden in de Filipijnen ligt de provincie Cebu. De provincie bestaat uit 168 eilanden waarvan het eiland Cebu veruit het grootste is. Het is een populair eiland omdat het makkelijk te bereiken is per boot of per vliegtuig. Nadat wij met de nachtboot zijn aangekomen in Manilla, verplaatsen we ons naar de luchthaven voor onze vlucht naar de hoofdstad: Cebu City. Onze boot heeft geen vertraging (die we wel hadden verwacht), waardoor we 's ochtends al heel vroeg aankomen en bijna acht uur op de luchthaven van Manilla moeten doorbrengen, de stad in heeft geen zin. Uiteindelijk gaat ons vliegtuig na een vertraging de lucht in en daardoor komen we in Cebu City in een enorme avondspits terecht met de taxi, die vervolgens twee uur doet over een ritje van maar twaalf kilometer. We arriveren rond tien uur 's avonds doodmoe in ons hotel. Aan de receptie informeren we nog even wanneer de ferry de volgende ochtend vertrekt naar Bohol, maar blijkbaar staat dat pas de volgende ochtend in de krant en die kunnen we vanaf vijf uur vragen bij de portier. Een zorg voor later vindt Florian. We gooien onze tassen in de hoek van onze kamer, poetsen de tanden en doen het licht uit.. Tijd om te slapen.

We zijn vroeg wakker en vertrekken direct na ons ontbijt naar de haven om zo nog nét op tijd onze tickets te kopen voor de vroege boot (meestal is de zee dan rustiger). We varen business class, de andere plaatsen zijn uitverkocht en hiermee voorkomen we drie uur wachten op een volgende boot. Het komt er op neer dat we een paar tientjes bijbetalen en daardoor in erg comfortabele stoelen zitten en het steenkoud hebben doordat de airco (zoals te verwachten) veel te koud staat. In een paar uur zijn we in Bohol. We nemen de taxi naar het schiereiland Pangloa, een erg populaire bestemming. Als je het ons vraagt, iets te veel toerisme.

Florian en Rosa nemen plaats op een terras aan het strand en ik ga beginnen aan de zoektocht naar een kamer voor ons drie, want op internet was er niets te vinden. Iets wat ik normaal gesproken heel leuk vind om te doen, maar hier lijkt het echt een onmogelijke klus. Ik loop de hele middag in de brandende zon, zonder succes. Nadat ik voor mijn gevoel bijna overal ben gaan informeren, loop ik met 'nul op rekest' terug naar Florian en Rosa. Net voordat ik daar aankom valt mijn oog op een kamer naast het terras waar zij zitten. Eindelijk beet! Zij hebben voor een (na wat onderhandelen) betaalbare prijs een best goede kamer. De vrij luidruchtige maar erg vriendelijke Australiërs aan de bar moeten we voor lief nemen. Dat geldt ook voor de (overigens leuke) muziek die ze tot in de nacht draaien.

Veel erger zijn de hanen die ons wakker kukelen in de vroege ochtend. Iets dat overal zo is in de Filipijnen. Hanen zijn hier erg populair. Veel Filipinos hebben zo'n beest (of meerdere) voor hanengevechten waar veel geld in om gaat. Het went niet, we worden er iedere ochtend rond vijven wakker van, vreselijk.

Op Pangloa Island doen we niet zo heel veel de eerste dagen. We eten verse vis aan zee, wandelen met Rosa langs de tafels waar diverse gekleurde vissen, levende kreeft en krab gepresenteerd worden, dansen 's avonds op het strand op de muziek van een live band of drinken een biertje met de Australiërs bij ons cafeetje aan huis en ook daar is iedere avond live muziek voordat de playlist van de gasten aan de bar aan de installatie gekoppeld wordt.

We gaan ook duiken en deze keer mag Rosa mee. Het is Florian zijn beurt en hij wordt direct getrakteerd op veel schildpadden, waar deze duikstek bekend om is. Rosa vindt het een beetje spannend om papa met zo'n fles op de rug onder water te zien gaan, ze is blij als hij weer aan boort klimt. De derde duik ga ik onder water, maar helaas geen schildpad voor mij. "Dag mama, daaaag" roept Rosa terwijl ze naar me zwaait als ik van de boot spring. Onze groep bestaat uit een duikclubje Russische mannen, waarmee we niet echt de aansluiting vinden, maar Rosa breekt met de lunch het ijs. De mannen hebben worst en kaas mee aan boort en snijden een flinke plank met hapjes. Rosa gaat er tussen staan alsof ze een van hen is en binnen een paar minuten staat ze de worst en kaas te eten die haar wordt aangeboden. Ze wordt helemaal opgenomen in de club van deze mannen. Ze spreken geen Engels en met een klein kind contact maken is dan waarschijnlijk laagdrempeliger. Rosa vindt het leuk. Tijdens het eten luistert ze aandachtig naar de gesprekken die de mannen hebben en lacht dan af en toe mee met de mannen alsof ze de Russische taal begrijpt. Kleine wijsneus.

Vanuit Pangloa eiland maken we een georganiseerde tour naar het eiland Bohol. Het is een prachtige omgeving die zich perfect leent om per scooter of fiets te verkennen. Maar wij kiezen ervoor om ons met een minivan naar de mooiste plekjes te laten rijden, dat is voor ons met Rosa het meest praktisch. Bohol eiland heeft een van ‘s werelds meest unieke landschappen, de Chocolate Hills.

Behalve deze bijzondere heuvels die in de wintermaanden helemaal bruin kleuren (vandaar de naam), bezoeken we ook een reptielencentrum met enorme slangen en krokodillen. Rosa blijkt minder angst te hebben voor de grote slangen dan voor de prachtige vlinders die later in de middag in de vlindertuin om ons heen fladderen en op haar gaan zitten.

Ook leeft op dit eiland ‘s werelds kleinste primaat, de Tarsier. Rosa noemt het een 'klein aapje'. Het beestje is zo groot als een vuist en heeft enorme ogen in een heel klein lijfje. Hij kan zijn hoofdje 180 graden rond draaien. Een grappig beestje om te zien.

We lunchen op een drijvend restaurant en varen daarmee door een mooie groene omgeving. De landschappen onderweg zijn prachtig, Bohol is een mooi eiland.

Na een paar dagen Pangloa eiland vertrekken we in de vroege ochtend. Het is nog donker en het regent als we het eiland verlaten om naar Oslob te gaan. We maken gebruik van de boot die toeristen brengt naar Oslob, een populaire plek waar men met walvishaaien kan snorkelen. Wij gebruiken de boottocht alleen om via Bohol naar Oslob te komen en door te reizen per bus naar Moalboal. Dit is namelijk over het water veel korter dan helemaal over land. We gaan niet met de walvishaaien snorkelen. In Oslob worden de walvishaaien dagelijks gevoerd door vissers en daarom komen ze naar de kust. Ze zijn dus niet echt in hun natuurlijke habitat en hun migratiepatroon verandert op deze manier enorm. Bovendien kan de huid van een walvishaai aangetast worden door (onbedoeld) contact met mensen en boten. We willen dit niet stimuleren, voor wat het waard is. Later zien we vanuit de bus, wanneer we langs de kust rijden, de enorme drukte in het water (boten en mensen), het walvishaaienzwemmen is een veel te populaire toeristische bedoeling. Wij staan helemaal achter onze keuze om dit spectakel aan ons voorbij te laten gaan.

Wij vervolgen onze route naar Moalboal en verblijven in een leuk klein resort met een zwembad. Het is niks speciaals, een beetje verwaarloosd zelfs, maar alles wat we nodig hebben om een paar dagen te ontspannen in combinatie met Canyoneering. We hebben gelezen dat dit waarschijnlijk één van de meest spectaculaire buitensporten is die je kunt doen. Een canyon is een mooie en omgeving waar je normaal niet zo snel komt omdat het moeilijk begaandbaar is. Dus behalve dat je kunt genieten van een prachtige natuur, geeft het afdalen door de combinatie van hoogte en water een enorme kick. Dat klinkt gaaf! Omdat we Rosa natuurlijk niet mee kunnen nemen, gaan we allebei een andere dag, omstebeurt. Florian mag de spits afbijten. Rond acht uur in de ochtend wordt hij met een scooter opgehaald. Rosa en ik hebben een fijne dag met z'n tweetjes aan het zwembad. Rond vieren in de middag komt Florian het resort weer opgewandeld. Gelukkig met alleen maar enthousiaste verhalen en gelukkig (!) zonder blessures.

De volgende dag is mijn beurt. We worden met een scooter naar de plek gebracht waar we in ruim vier uur tot aan de Kawasan watervallen lopen, zwemmen, klimmen, glijden en springen van een kloof (of ‘canyon)'. Mijn groepje bestaat uit een paar Australiërs en een Canadese jongen. De Australiërs zijn bijna allemaal van boven tot 'down under' getatoeëerd. Ik voel me zelfs een beetje ‘naakt’ naast deze kunstwerken, maar het ziet er wel stoer uit. We krijgen een helm op en een zwemvest aan en de Go Pro’s worden door middel van een touwtje voorzien van een leeg waterflesje, zodat ze kunnen blijven drijven. Het meest spannende van de afdalingen zijn de enorme sprongen van de metershoge kliffen. De adrenaline giert door mijn lijf. Niet iedereen durft te springen, maar ik laat me niet kennen. Deze kans krijg ik misschien maar een keer in mijn leven en natuurlijk wil ik tegen Florian kunnen zeggen dat ook ik alle sprongen heb gemaakt. Wat een gave dag! Voor een korte impressie maakten we een filmpje : https://youtu.be/NtA7hHMnnxw

Na deze avontuurlijke stop in Moalboal nemen we de bus terug naar Cebu City en reizen we vervolgens door per boot door naar het eiland Madapasqua. We komen net voordat de zon onder gaat met onze bus aan bij de kade waar de Bangka boten vertrekken. Pas als de boot vol is kunnen we mee voor de reguliere prijs, maar wij blijken de enige mensen die nog een oversteek willen maken, we zijn echt aan de late kant. We kunnen nog wel met de allerlaatste boot als we ook betalen voor de 15 personen die niet meer zullen komen. Ik doe alsof we dan een budget probleem hebben en ga bewust in het Engels in overleg met Florian over wat we nu moeten doen. We hebben van te voren op internet gelezen dat de booteigenaren vaak proberen om je op deze manier veel te veel geld te laten betalen, zeker in de avond, dus we zijn enigzins voorbereid en spelen het spel. Aan de andere kant is dit echt de laatste boot die nog vertrekt omdat de zon ondergaat en moeten we ons kruit natuurlijk ook niet verschieten. Er wacht een grote familie op een bankje, ogenschijnlijk ook voor een oversteek. Het blijken de eigenaren van de boot die ook terug naar het eiland willen. Er gaat dus sowieso nog een boot, dus al het extra geld is meegenomen, dat maakt het onderhandelen makkelijker voor ons. Na een tijdje leg ik uit dat we dubbel kunnen betalen voor onze plaatsen en gelukkig wil de familie niet langer wachten, ze gaan
overstag en wij weten dat we geluk hebben. Onderweg naar het eiland zakt de zon in de zee, bijzonder zo’n zonsondergang terwijl de houten Bangka rustig naar het eiland vaart. In de verte zien we Madapasqua dichterbij komen. Het is een gezellig tochtje en Rosa maakt ‘vrienden’ met de kinderen aan boord. Ze krijgt zelfs een barbiepop en een bal van een van de meisjes.

Na een half uur varen komen we aan land, op het strand. Onze bagage wordt door dragers naar onze slaapplek gebracht. Er rijden geen auto’s op dit kleine eiland dat jaren geleden nog niet eens op de kaart stond. Op onze fijne kamer frissen we ons op voor een hapje eten bij een Italiaans restaurant op een berg van een klif met uitzicht op de zee, een bijzonder plekje. We lopen door de smalle zandpaadjes naar dit idylische plekje en onderweg verbaas ik me over de sterrenhemel, duizenden en duizenden sterren schitteren in de gifzwarte hemel. Hier is nog geen lichtvervuiling. "Mama houdt van jou van hier tot aan de maan" zeg ik tegen Rosa wanneer we met onze hoofden achterover naar de sterrenhemel kijken. "En terug... " vult ze me aan.

De volgende dagen genieten we van dit rustige eiland met hagelwitte stranden, wuivende palmbomen, kristalhelder water en leuke restaurantjes met prima eten. Malapasqua is enorm bekend onder de duikers omdat er kan worden gedoken met de zeldzame voshaaien. Ik informeer naar de mogelijkheden maar de goed aangeschreven duikscholen willen me eerst een 'advanced course' laten doen omdat ik mijn logboek niet bij me heb. Ik moet kunnen aantonen dat ik ervaren genoeg ben voor deze diepe duik. Dat klinkt op zich veilig, maar de cursus is vooral duur en stelt echt niets voor op de manier waarop zij het doen. Na wat dubben besluit ik deze keer voorbij te laten gaan. Ons zwembad is ook heel fijn om in te duiken.

Na een paar dagen verlaten we dit 'go slow' eiland. We zijn helemaal opgeladen voor een lange reis die we voor de boeg hebben. In de ochtend vertrekt de boot naar het vaste land, we nemen daar een bus naar Cebu City waar overnachten om de volgende dag te vliegen naar Manilla. In de bus naar Cebu City krijgt Rosa koorts, ze is behoorlijk ziek. We zijn blij dat we in een comfortabele bus zitten waardoor zij goed kan slapen. In Cebu City gaan we ons hotel niet meer uit, we laten haar in alle rust in bed liggen en Florian haalt wat eten bij de Mac om de hoek. Zelfs frietjes wil ons kleine zieke meisje niet, gelukkig drinkt ze wel voldoende. Omdat de koorts flink oploopt geven we haar een paracetamol voor de nacht en die komen we redelijk rustig door. De volgende ochtend is onze vlucht naar Manilla, met Rosa lijkt het wat beter te gaan. Op de luchthaven in Manilla aangekomen zoeken we eerst een rustig plekje op waar we wat kunnen eten en waar Rosa eerst kan slapen voordat we een taxi instappen naar ons hotel. De koorts loopt weer flink op. Ze wil niets eten, alleen een banaan en een waterijsje. Ze slaapt goed en lang. Uiteindelijk komen we laat in de avond aan in ons hotel aan omdat we met de taxi in een vreselijke avondspits terecht komen. Op dat moment twijfelen we of we met Rosa naar de dokter moeten gaan, maar dat betekent waarschijnlijk nog een uren stapvoets rijden door deze vreselijk drukke stad. Het lijkt ons het beste om haar op bed te leggen, maar ik maak me zorgen, het zal toch geen Malaria of Dengue zijn…

De nacht verloopt vrij rustig, Rosa ijlt een beetje en zweet veel. De volgende ochtend wordt ze vrolijk en zonder koorts wakker. Florian blijft op de kamer met haar, zodat ze rustig aan kunnen doen. In de avond hebben we onze vlucht naar HCMC/Saigon en een overnachting vlakbij de luchthaven waarna we doorvliegen naar Hoi An om aan te sluiten bij de rondreis die mijn ouders door Vietnam maken. Ze verwachten ons eigenlijk pas bijna een week later, een mooie verrassing dus. Terwijl Rosa rustig wakker wordt, ga ik op pad voor een rondleiding door de sloppenwijken van Manilla. In de taxi naar de luchthaven schrijf ik mijn verhaal over deze ochtend:

Een paar weken geleden vertelde mijn moeder me over een grote brand die recent was in een van de sloppenwijken van Manilla waardoor heel veel mensen hun huis kwijt raakten. Het raakt me. Wij hebben een overvloed aan spullen, zelfs in onze twee rugzakken zit veel meer kleding en schoeisel dan we eigenlijk nodig hebben. Tijd om te delen. Maar in een stad als Manilla kan je niet zomaar als buitenstaander naar een sloppenwijk. Dat zou te gevaarlijk zijn en echt onverantwoord. Ik zoek naar een andere mogelijkheid om toch te kunnen gaan. Het lukt, ik vind een kleine organisatie, opgericht door een Nederlandse vrouw: Smokey Tours.

Smokey Tours is een organisatie die tours aanbiedt met het doel om haar kennis te maken met de andere kant van Manilla.

Juliette Kwee, de oprichtster van Smokey Tours, kwam in 2007 naar de Filippijnen om als vrijwilligster aan de slag te gaan bij het project Bahay at Yaman ni San Martin de Porres (BYSMP) in Barangay 105, Tondo.

De wijk Tondo is een van de armste en onontwikkelde gebieden van de Filippijnen en in deze wijk leven de mensen onder moeilijke omstandigheden: ze wonen in kleine (zelfgemaakte) huisjes.

In januari 2011 besloot Juliette Kwee om iets te doen voor de mensen in de sloppenwijken van Tondo en organiseerde ze een fototrip door de sloppenwijk om in beeld te brengen hoe de kinderen daar leven. Twintig lokale fotografen gingen als vrijwilliger mee en doneerden de gemaakte foto’s aan Juliette. De foto’s werden gebruikt voor tentoonstellingen en geprint op kaarten die vervolgens verkocht werden. De opbrengsten hiervan werden gebruikt om het project BYSMP te ondersteunen.*

Tijdens deze fototrip ontdekte Juliette het talent van de inwoners van de sloppenwijken. Ze vertellen vol trots en met passie de verhalen over hun buurt en vinden het leuk om deze verhalen met gasten te delen. Geïnspireerd door de slumtours in India en Brazilië ontstond het idee om een slumtour in Manilla te ontwikkelen. Dit resulteerde in de eerste tour van Smokey Tours, de Smokey Mountain Tour, waarbij gasten met een tourbegeleider uit Tondo een tour door de sloppenwijk Smokey Mountain maken.

Hoe Smokey Tours de lokale bevolking steunt.

Al vanaf het begin wordt de winst van de Smokey Mountain Tour gebruikt om het project BYSMP te ondersteunen. BYSMP is een opvangcentrum waar kinderen uit Tondo terecht kunnen en worden geholpen met educatie, voedingsprogramma’s en medische controles.

Doordat Smokey Tours lokale tourbegeleiders inzet die allemaal afkomstig zijn uit Tondo, draagt Smokey Tours op een duurzame manier bij aan het leven van de lokale bevolking. De tourbegeleiders worden door Smokey Tours opgeleid en getraind, krijgen betaald voor de tours die ze begeleiden en worden gestimuleerd om hun kennis uit te breiden.

De avond voor vertrek doe ik mijn huiswerk. Ons hotel zit in de oude wijk van Manilla, vlakbij de plek waar ik heb afgesproken met mijn gids. Dit is geen buurtje waar je wil verdwalen omdat het zeker niet overal veilig is op straat, de lokale mensen waarschuwen daar zelfs voor. De receptioniste van ons hotel legt me uit hoe ik moet lopen, print een kaartje voor me uit en geeft me een visitekaartje van het hotel zodat ik de weg terug kan vinden. Ze benadrukt dat ik zeker geen waardevolle spullen bij me moet dragen, maar dat was ook niet mijn bedoeling. Ik ga op pad met een moneybelt met daarin een beetje geld voor evt een taxi voor als ik verdwaal en mijn telefoon. Verder draag ik een kleine rugzak met kleding, schoenen, toiletartikelen en twee appels, om af te geven. Een flesje water in de hand. Mijn sieraden laat ik in de kamer.

Onderweg naar de plaats waar ik mijn gids zal ontmoeten, word ik nog een keer gewaarschuwd door twee oudere Filipijnse dames dat ik mijn rugzak op mijn buik moet dragen. Ik dank ze voor de goede zorgen en leg hen uit dat er niets waardevols in zit. Mijn hand op mijn heuptasje, mijn telefoon wil ik niet kwijtraken.

Aangekomen op de plaats van bestemming word ik hartelijk ontvangen door Majorie, mijn gids voor deze ochtend. We wachten op nog iemand die met ons meegaat en dan vertrekken we na een korte briefing. Smokey Tours heeft een streng beleid voor fotografie. Er mogen absoluut geen foto's gemaakt worden omwille van de privacy van de gemeenschap (noot: De foto's bij dit artikel zijn niet door mij zelf gemaakt*).

Majorie legt ook uit dat we mijn donatie af zullen geven bij een van de mensen van Smokey Tours die we tijdens de rondleiding zullen ontmoeten. Ik mag het namelijk niet zelf uitdelen, dit om jaloezie te voorkomen en de situatie onder controle te houden. Vanuit een centraal punt worden dan de spullen zo goed mogelijk verdeeld onder de mensen. Ik begrijp het, een goed beleid!

We vertrekken en rijden het eerste stuk samen met een Jeepney en daarna nog een stukje met een tricycle waar mijn compagnon en ik onszelf een beetje invouwen, Majorie neemt een andere. Deze vervoersmiddelen zijn duidelijk gebouwd voor de kleine Filipinos. In de sloppenwijk worden we heel hartelijk welkom geheten. De mensen in de wijk kennen Majorie of zijn bekend met Smokey Tours, het logo staat ook op haar shirt.

We lopen de wijk in over een betonnen pad dat onlangs is aangelegd. De wijk ligt aan het water. De voorheen modderige vieze ondergrond, zorgde voor erg veel ziektes, met name bij de kleine kinderen. De overheid heeft daarom een geasfalteerd pad aangelegd dat als hoofdweg dient. Alle kleine paadjes naar de huisjes zijn van houten planken met daaronder nog steeds modder, afval en riool.

De huisjes waarin de mensen wonen zijn verschillend, maar de meeste bestaan uit houten planken met golfplaten als dak. Een paar vierkante meter fungeert als slaapruimte en leefruimte. We zien houten hokjes een paar meter boven de rivier die als toilet en wasruimte dienen. Het stinkt enorm. In de hutjes tegenover deze hokjes leven de gezinnen met gemiddeld twee, drie soms vier kinderen. Majorie legt uit hoe er geld wordt verdiend in deze grote gemeenschap. We zien mensen die houtskool maken en op hun hurken in de rook zitten, vrouwen die knoflook pellen, visserij en zo nog veel meer manieren om te (over)leven in deze community. Voor een impressie:
https://youtu.be/z2256s7ZUCo

We lopen verder de wijk in. Het valt me op hoe vrolijk de kinderen zijn. De grote jongens spelen basketbal, de kleintjes zwemmen in de vieze rivier waarin andere kindjes zitten te plassen en poepen en waar sommige zelfs het water gebruiken voor hun was of douche als ze het schone water niet kunnen betalen. Er loopt waterleiding naar centrale punten in de wijk, vanuit daar worden grote kannen water verkocht aan degene die zich dat kunnen permitteren. Dat geldt ook voor stroom. Er is een centrale meter, met een aantal submeters voor elektriciteit. Dat is niet voor iedereen weggelegd omdat het relatief duur is. In de Filipijnen is maar een energiemaatschappij, dus zij spelen monopoly.

Terwijl we door de wijk lopen wordt er vriendelijk naar ons gezwaaid en gelachen. Een vrouw biedt me een hap van haar eten aan. Wat is het toch mooi als je zelfs onder deze omstandigheden je eten wilt delen. Ik bedank haar vriendelijk en veeg snel een traan weg die onder mijn grote zonnebril vandaan over mijn wang loopt.

Op het einde van de tour laat ik kleding van ons drieën, schoeisel, wasmiddel en toiletartikelen achter voor de mensen. Het is niet veel, maar als iedereen dit kan doen, dan maakt ook dit een verschil.

Deze tour zal me de rest van mijn leven bij blijven, vooral de optimistische, gastvrije mensen. Het is oneerlijk verdeeld in de wereld. Wij westerlingen leven in een individualistische en materialistische maatschappij. Is dat niet ook een vorm van armoede? Het is goed om de ogen te openen en te zien wat wij hebben en wat we zijn kwijtgeraakt.

Een bijzondere dag, die veel impact heeft. Dankbaar voor deze ervaring.

Mocht je na het lezen van mijn verhaal een donatie willen doen, dan verwijs ik graag naar de website van SMOKEY TOURS: www.smokeytours.com

"100% of the proceeds of our Slum Tour are invested in CREST, a local NGO that assists local communities with disaster relief and preparedness"

Ons volgende avontuur speelt zich inmiddels af in Vietnam, daarover later meer!